Aan de wereldbevolking

14 april 2014, Leeuwarden

De mens maakt de middelen die ons beschaving brengen, die ons verlichten, die ons verbinden en verdelen. Die ons ondermijnen.

Onze vrijheid wordt bedreigd. Ik zal mezelf verklaren.

Het recht op privacy staat zwaar onder druk. Privacy is het recht om onbewaakt en onbespied te leven, en zelf te bepalen welke informatie men over ons krijgt. Privacy gaat uit van een persoonlijke leefsfeer waarin wij ons kunnen afzonderen. Daarnaast is het essentieel voor het vormen van een eigen identiteit. Het stelt ons in staat autonome keuzes te maken. Niet vrijheid van meningsuiting maar privacy is ons recht op vrijheid. Want wat is vrijheid van meningsuiting waard als je niet vrij bent een mening te vormen?

Maar privacy is verdwenen. Nu we denken het niet meer nodig te hebben geven we het zomaar op. Waarom beschermen wij onze rechten niet? Onze voorouders hebben er hard voor gevochten -omdat ze onderdrukt werden.

Wij zijn vredeskinderen. We leven bijna drie generaties op rij in vrede. Daarom denk ik twee dingen. Een: vrede is vanzelfsprekend. Twee: ik heb mijn privacy niet nodig.

Beide stellingen wil ik ontkrachten.

Ik heb niets te verbergen

Dit is een drogreden. Wat zou er gebeuren als een Hitler morgen de macht grijpt? Niemand zou veilig zijn. Hij zou niet alleen inzicht hebben in onze locatie, netwerken en overtuigingen, maar ook een vrij nauwkeurig voorspelling kunnen doen over ons verzetsgedrag. Vluchten of onderduiken wordt onmogelijk. We zouden volkomen machteloos staan. Of wij iets te verbergen hebben wordt bepaald door de context waarin wij leven.

Er komt een dag dat we ons willen beroepen op onze privacy. Misschien is die dag al gekomen. Want zijn wij vrij? Leven wij in vrede?
Dat is afhankelijk van wie jij als vriend beschouwt. En belangrijker: hoe jouw vrienden jou zien.

De politiestaat is voltooid

Overheden over de hele wereld lijken zich al jaren voor te bereiden op de oorlog. Ze mobiliseren hun politieapparaat. De binnenlandse veiligheidsmarkt is de afgelopen jaren geëxplodeerd. Grenzen gaan dicht. Maar tegen wie voeren ze oorlog?

Ondertussen laten wij, het volk, ons leiden door een nieuwe ideologie -een ideologie die haar oorsprong vindt in Silicon Valley - een doodlopende ideologie die het solutionisme wordt genoemd. Deze ideologie streeft naar bevrijding door technologie, maar is kortzichtig en gevaarlijk.

Een solutionist zal obesitas oplossen door een app te ontwikkelen die de consument waarschuwt wanneer hij teveel eet. Hij gaat ervan uit dat de schuld uitsluitend bij de eindgebruiker ligt. Hiermee ontkent hij echter de complexe gelaagdheid van het probleem. Obesitas is een product van de verslavingsmaatschappij en niet van irrationeel gedrag van het individu.

Door de onterechte versimpeling van complexe maatschappelijke problemen zijn de oplossingen van de solutionist vaak kortzichtig. Wij passen gewoon niet in een database.

Ik ben niet paranoïde of pessimistisch. Maar als we onze privacyproblemen willen oplossen moeten we niet in de valkuil van de solutionistische ideologie stappen. We moeten eerst de juiste vragen stellen voor we de juiste oplossing kunnen bedenken.

De privacyproblematiek is niet technisch of juridisch van aard. Om haar op te lossen zullen we politieke hervormingen moeten doorvoeren.

Technologie is een op zichzelf staande kracht. De politiek heeft er geen grip op. Bedrijven hebben er geen macht over. Het wordt door hen gebruikt om ons te controleren en conditioneren. Het verdooft ons en vermaakt ons, leidt ons af. Het verslaaft ons. Het bepaalt haar eigen maat. Willen wij ons hier naar voegen? Wie is hier zo minderwaardig dat hij een slaaf wil zijn?

Shawn Buckles